Μετά το άδοξο τέλος της μικρασιατικής εκστρατείας ολοκληρώθηκε και ο διωγμός του ελληνικού πληθυσμού που εγκαταστάθηκε στη παραλιακή συνοικία Νέα Αρετσού, ΝΑ. της Θεσσαλονίκης.
H Αρετσού ή Ρύσιο Μικράς Ασίας, σημερινή Darica ήταν την δεκαετία του 1922 μια κωμόπολη 7000 κατοίκων από τους οποίους μόνο 700 ήταν τούρκοι. Παραθαλάσσια πόλη στην ανατολική πλευρά της Προποντίδας, 40 χλμ περίπου από την Κωνσταντινούπολη, όπως πηγαίνει κανείς προς την Νικομήδεια (σημερινό Izmit). Όπως μαρτυρούν και οι αρχαιότητες της περιοχής η Αρετσού κατοικήθηκε ανελλιπώς από τα αρχαία χρόνια και λόγω της γειτνίασής της με την Κωνσταντινούπολη και λόγω της γεωγραφικής της θέσης διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της περιοχής. Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με την αλιεία και την ναυτιλία αλλά και την γεωργία. Ξακουστά προϊόντα της, «οι Αρεστιανοί τσίροι», αλλά και τα περίφημα κόκκινα σταφύλια «τα τσαούσια» και οι αγκινάρες, τα κεράσια και το κρασί και το λάδι. Είχε τέσσερις ενορίες με αντίστοιχες εκκλησίες, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Νικήτα, της Κοίμησης της Θεοτόκου και της Ανάληψης, αλλά και το ξακουστό αγίασμα του «Χριστού Σωτήρος». Τα γράμματα άκμασαν στην Αρετσού. Υπήρχε μεγαλοπρεπές οκτατάξιο σχολείο και μοναδική βιβλιοθήκη στο οποίο μαθήτευσαν σπουδαίοι άνδρες της εποχής. Ο Διαμαντής ο Ρύσιος, παππούς του Αδαμάντιου Κοραή ήταν ένας από αυτούς που φοίτησαν και μετά δίδαξαν και στην ιστορική Σχολή του Ρυσίου, ο Γεώργιος Χρυσοβέργης, αλλά και πολλοί ιατροί. Μετά την μικρασιατική καταστροφή οι πρόσφυγες μετακινήθηκαν κυρίως στην Θεσσαλονίκη, οι ψαράδες στην Αρετσού συνοικισμό του Δήμου Καλαμαριάς, ενώ οι αγρότες δημιούργησαν το Νέο Ρύσιο, σήμερα δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Θέρμης. Άλλες οικογένειες αφού αποβιβάστηκαν στο Λαύριο «σκορπίστηκαν» στην Αθήνα και τον Πειραιά, ενώ λίγοι δημιούργησαν την Αρετσού Αναβύσσου Αττικής. Τέλος κάποιοι μετανάστευσαν στην Μασσαλία και την Αμερική. Οι μετανάστες πρόσφυγες της Αμερικής δημιούργησαν τον Aretsou Association of America.
Πηγές
- Γρηγόρη
Α. Οικονομίδη, "ΡΥΣΙΟ - ΑΡΕΤΣΟΥ -
DARICA", Γεωγραφική και ιστορική μελέτη
της βιθυνιακής πόλης, Θεσσαλονίκη,
2009, ISBN
978-960-12-1856-4.
Ο Ι.Ν. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, κεντρική ενορία, πανηγυρίζει στις 5 και 6 Αυγούστου ενώ κάθε Σεπτέμβριο διοργανώνεται η Γιορτή Σταφυλιού και την 1η Φεβρουαρίου γιορτάζεται ο προστάτης των αμπελουργών Αγιος Τρύφωνας.
Το Ν. Ρύσιο διαθέτει πολιτιστικό κέντρο με πολλαπλά τμήματα και δραστηριότητες.
Χρήσιμα Τηλέφωνα
Γραφείο Δημοτικού Διαμερίσματος Ν.Ρυσίου | 23920 71212 |
Κέντρο Πολιτισμού Ν.Ρυσίου | 23920 71373 |
Κ.Α.Π.Η. Ν. Ρυσίου | 23920 72552 |
Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Νέου Ρυσίου | 23920 71220 |
Νηπιαγωγείο Ν.Ρυσίου | 23920 71213 |
Φαρμακείο Αναστασίας Μάμμου Φαρμακείο Γεωργίου Ρίζου | 23920 73000 23920 72255 |
Λαογραφικός Σύλλογος “Αρετσού” | 23920 71236 |
Νηπιαγωγείο Ν.Ρυσίου | 23920 71213 |
Δημοτικός Παιδικός & Βρεφονηπιακός Σταθμός Ελαφάκια | 23920 71983, 23920 71979 |